Wanneer je je eigen keramiek wilt maken, heb je natuurlijk klei nodig en gereedschappen voor boetseren en / of draaien. Hiervoor zijn goedkope setjes te koop die veelal bestaan uit een afdraaimirette, bandmirette, houten lomer, pottenbakkersnaald, brede boetseerspatel, afwerkspons, stalen lomer en een kleisnijder. Vaak te koop voor een bedrag van € 10,- .
Een duurdere aanschaf is de draaischijf.
Je hebt feitelijk twee types:
De schopschijf:
Dit is een pottenbakkersschijf waarbij je de schijf met klei laat roteren door met je voet tegen het vliegwiel aan te schoppen.
De elektrische schijf:
Deze is veruit het populairst, de rotatie van de schijf wordt dan elektrisch aangedreven. Verder heb je handen en een creatieve geest nodig om een verscheidenheid van kleiproducten te creëren. Populaire producten om te draaien zijn vazen, schalen, kommen, mokken, en zelfs lampen.
Wil je echt je creativiteit de vrije loop geven, ga dan handvormen of boetseren. Veel gereedschap heb je hiervoor niet nodig.
Om te leren pottenbakken is het ook belangrijk dat je leert hoe je het kleiwerkstuk moet drogen en stoken. Stoken betekent het bakken van uw kleiwerkstuk bij hoge temperaturen. Zo’n oven stook maakt van je kleicreatie een permanent kunstwerk dat stevig genoeg is om iedere dag te worden gebruikt. Wanneer je je eigen keramiek behandelt met speciale glazuren om het te kleuren en versieren naar uw eigen wens, wordt het weer gestookt en zal je werk geschikt zijn voor gebruik in uw huis of als cadeau aan vrienden en familie.
Maak je eigen aardewerk
Om zelf te beginnen met pottenbakken, zul je de juiste apparatuur nodig hebben. Belangrijke items zijn een draaischijf, oven, en een verscheidenheid van handgereedschap. Gebruik hiervoor gespecialiseerde websites om draaischijven, ovens, handgereedschap, klei en de andere items die je nodig hebt te vinden. Voor nieuwe of tweedehands ovens en draaischijven kun je ook zoeken op klei.nl en bij leveranciers zoals VeKa en Keramikos. Kleine handgereedschappen en klei is vaak te vinden in een hobbywinkel bij in de buurt, maar waarschijnlijk vind je hier geen draaischijf of een oven, beter is op websites te zoeken die zich gespecialiseerd hebben in aardewerk benodigdheden.
Wat is nodig om te leren pottenbakken
Wanneer je thuis wilt pottenbakken heb je een speciale ruimte nodig. Er moet een draaischijf, oven en een werktafel zijn. Zorg ervoor dat de werkruimte ook een wastafel heeft, het werken met klei is geen schone hobby. Zorg ook voor een zinkbak aan de afvoer, anders raakt op den duur de gootsteen afvoer verstopt. De kleiresten zinken dan in deze bak en deze kan geleegd worden.
De pottenbakkers draaischijf is uiteraard een belangrijk onderdeel bij van het maken van klei aardewerk, dus zorg ervoor dat je de juiste aankoopt. Pottenbakker draaischijven worden geleverd met verschillende motoren. Afhankelijk van de grootte van de motor en hoe stevig de schijf is, kan het verschillende gewichten hanteren. Grotere stukken klei zal meer vermogen en een steviger gebouwde pottenbakkersschijf vereisen.
Natuurlijk heb je ook een oven nodig hebben als je thuis wilt pottenbakken. Als je online winkelt, dan is het belangrijk om de binnenafmetingen van de oven te weten. Het zal de maximale grootte van de werkstukken die je wilt stoken bepalen. Ovens kunnen gestookt worden met gas, maar de meest verkochte ovens zijn elektrisch. Vanwege de hoge mate van hitte die gebruikt wordt om het werk te stoken, is het belangrijk dat u controleert wat voor stroom de oven nodig heeft en gebruikt. Grotere ovens gaan vaak op krachtstroom. Anders kan het zijn dat de zekering er uitvliegt, elke keer als je probeert om je werkstuk te stoken.
Andere pottenbakkersgereedschappen zijn onder andere een spons en emmer voor het water. Deze zullen worden gebruikt tijdens het vormgeven van je aarden pot. Er zijn beginners pakketten te koop van handgereedschap dat je nodig hebt om keramiek te draaien.
Het kan kostbaar zijn om te beginnen met je hobby, daarom is het ook verstandig eerst cursussen te volgen. Het duurst is de draaischijf en de oven, maar als je eenmaal alles hebt aangeschaft heb je een studio thuis en zal het maar weinig kosten om elk stuk te creëren.
Je kunt ook proberen om wat geld te besparen bij de start van je eigen pottenbakkerij door te zoeken naar gebruikte apparatuur.
Leren pottenbakken hoe?
Stap een
Zodra je huispottenbakkerij is opgezet, is het tijd om te beginnen om je eigen keramiek te maken. Eerst kneden we alle lucht uit de klei, daarna gooi je een klomp klei (ongeveer de grootte van een softbal) in het midden van de schijf met genoeg kracht totdat het vastzit. Zittend aan de schijf, zorg je voor natte handen en leun je naar voren, zodat je de beide handen aan weerszijden van de klei kan zetten.
Stap twee
Op de draaiende schijf begint het proces met het centreren van de klei op schijf. Doe dit door met je handen aan weerszijden van de klei druk te zetten, waardoor de klei een bal vorm krijgt en niet meer naar buiten slingert. Deze handeling heet centreren en vooral in het begin is het moeilijk om deze techniek onder de knie te krijgen. Als je tevreden bent over het centreren en de klei slingert niet meer op de draaiende schijf, kun je beginnen met het te openen van de klei door met je duimen in het midden van de kleibal naar beneden te drukken. Zorg ervoor dat uw handen nat zijn en laat de schijf flink draaien.
Stap drie
Draaien van een kom
Zorg er voor dat de klei goed vastzit op de schijf! Daarna druk je met twee handen geleidelijk de klei omhoog.
Hou met je rechterhand de duim boven op de klei. Als de klei hoger is gekomen druk je de duim van je linkerhand ook op de klei, armen naar beneden en druk zetten, niet knijpen.
Schuif daarna de ene hand in de ander en gooi je gewicht naar voren toe.
Leer gelijke druk te geven door deze handelingen te herhalen.
Hou gelijke druk vooral in begin zoek je steun aan de bak van de schijf.
Open de klei met je vingers, probeer met de stand van je vingers de klei naar je hand te zetten.
Meet de dikte van je bodem.
Draai om de bodem weer dikker te krijgen met de vingers de klei van de bovenrand naar het midden toe.
Trek met beide handen de rand van de klei licht omhoog. De klei met de duimen tegenhouden.
Corrigeer de bodem.
Laat de schijf langzamer draaien en trek twee vingers aan de binnenkant de klei geleidelijk omhoog. Hou hier de beide duimen aan de buitenkant en laat de armen rusten op de bak van de schijf. Tijdens het omhoogtrekken niet tussentijds stilstaan, de pot wordt dunner op de plek waar je handen stilstaan. Langzaam loslaten!
Even met je vinger langs de bovenrand opdat de bovenrand mooi blijft.
Hou de klei vochtig met water uit de spons, de klei mag niet te droog worden.
Laat de schijf langzamer draaien en schiet over de bodem heen met je vingerknokkels.
Druk met je vingers van binnen de klei zacht naar buiten toe en neem de klei mee naar boven. Hou tegendruk met je knokkels. Ook hier onderweg niet stoppen en ook niet te snel omhoog.
Zet de kom naar je hand door met twee vingers aan de buitenkant van de kom tegendruk te geven en geleidelijk mee te gaan omhoog. Hou met de andere hand twee vingers in de kom tijdens het omhoog trekken, de duim aan de buitenkant. De kom wordt dunner.
Gebruik je loomer en schraap met twee handen van boven naar beneden toe.
Stap vier
Als je tevreden bent en je kom is voltooid dan is het tijd om het draaien te stoppen. Verwijder je kom van de schijf door met het snijdraad over de bodem van de schijf te gaan. Zet deze kom op een plank om te drogen. Wees voorzichtig met het verplaatsen, de klei kan nog niet veel hebben.
Zet een emmer op de kop boven op je pot en laat het 24 uur drogen of laat het onafgedekt voor snellere droogtijd.
Stap vijf
Om je pot af te maken, zodra de klei iets steviger, droger is, zul je gebruik moeten maken van gereedschap om de vorm en het ontwerp te verbeteren. Keramische schalen, vazen en andere gedraaide aardewerken moeten worden gecontroleerd op overdreven dikke bodems. Wanneer je je eigen aardewerk controleert, is het belangrijk om je er van bewust te zijn dat een dik gedeelte van het aardewerk een luchtbel kan bevatten. Wanneer een werkstuk met lucht in de oven wordt gestookt zal als gevolg van de hitte, zo’n pot ontploffen.
Stap zes
Nadat je klaar bent met het verfijnen van uw pot, is het tijd om deze te laten drogen. Eenmaal goed droog moet er nog gestookt worden. Volg hiervoor de aanwijzingen voor het gebruik van de kleioven. Nadat het is gebakken, wordt de pot aangeduid als ” biscuit”gebakken. Eenmaal biscuit gebakken kun je beginnen met het versieren van het werkstuk met glazuur.
Bij deze stap kun je kiezen om een glazuur te gebruiken voor een samenhangende glazen coating in één enkele kleur of voor onderglazuren om een ontwerp in zo veel of zo weinig kleuren te verven als je dat wilt. Glazuren bevatten vaak elementen van verschillende kleuren voor verschillende effecten die je pas ziet wanneer je het werkstuk hebt gebakken. Als je er voor kiest om onderglazuren te gebruiken, stook je het werkstuk met de onderglazuur er op en voeg vervolgens een laag van transparant glazuur om het werkstuk waterdicht en meer duurzaam te maken.
Leren pottenbakken – Tips en Trucs
De volgende tips en ideeën voor projecten kunnen je helpen om het meeste uit je hobby te halen bij het maken van klei aardewerk.
Voor het kopen van een pottenbakkersschijf en oven om zelf keramiek te maken thuis controleer je eerst of je het geluk hebt dat er in de buurt een pottenbakker of keramiekstudio is die dit aanbiedt. Dit kan een meer betaalbare manier zijn om aan de slag te kunnen met het maken van aardewerk.
Investeer in een glazuur potlood of maak monster tegeltjes en label hier de namen van de glazuren op. Op deze manier hoef je niet steeds opnieuw dezelfde test te doen hoe de glazuur gebakken uitpakt.
Houdt een kom water naast je pottenbakkersschijf terwijl je werkt. Dompel je handen hier regelmatig in, zodat je makkelijk blijft werken met de klei. Als de klei te nat wordt dan stop je een paar minuten met het werken, zodat het kan drogen.
Pottenbakken Geschiedenis
Potscherven zijn gevonden over de hele wereld, op elk continent. Er zijn veel boeken over de geschiedenis van het pottenbakken en ook op het internet is veel informatie te vinden over wanneer de eerste pottenbakkers-draaischijven zijn gemaakt om het maken van keramiek te versnellen. Het kan rond 800 voor Christus zijn geweest of een duizend jaar eerder. Discussies in overvloed ook over de vraag of het eerste aardewerk werd gemaakt in Egypte, Japan, of Mesopotamië (het hedendaagse Irak en Iran). Keramiek was alomtegenwoordig in de Romeinse culturen en inheemse Amerikaanse stammen voor zowel kunstwerken alsook functioneel kookgerei.
Rond 600 voor Christus hadden pottenbakkers uitgevonden dat door het gebruik van een bespanning, de hand aangedreven pottenbakkersschijven nog sneller konden draaien, wat uiteraard leidde tot meer productie van keramiek. Keramiek heeft ook geprofiteerd van de industriële revolutie, toen de pottenbakkers draaischijven werden gemoderniseerd met een trapper vergelijkbaar met die van een naaimachine. De pottenbakkers konden hun voeten gebruiken om meer kracht en snelheid te geven aan het wielstel. Draaischijven hebben ook geprofiteerd van elektriciteit, de snelheden van het roteren van de schijf werden variabel zonder handmatig de snelheid te schakelen of de stroom uit te schakelen.
Gedurende de laatste paar honderd jaar, is aardewerk is gemaakt door porselein fabrikanten, zoals Limoges, in Frankrijk, en Lenox, in Amerika, waar superieur vakmanschap aanwezig was en deze plaatsen zich kenmerkten door schitterende ontwerpen van keramiek te maken.
Leuke weetjes over het pottenbakken.
Het witte aardewerk met donkerblauw glazuur is gebaseerd op Delfts aardewerk. Delfts aardewerk is aardewerk dat werd gemaakt in Nederland in de stad Delft in de 16e eeuw. Vandaag de dag, gebruikt men voor het Delfts Blauw nog dezelfde technieken als de Nederlandse ambachtslieden deden.
Potscherven gevonden in archeologische opgravingen worden beschouwd als de meest waardevolle artefacten. Ze kunnen gemakkelijk worden getest op chemische verbindingen en hierdoor kan men de leeftijd bepalen.
De term ‘ keramische ‘heeft zijn wortels in het Griekse woord, ” Keramos , wat betekent aardewerk of een pottenbakker.
Wanneer je het kleiwerkstuk behandelt met glazuur en daarna stookt, veranderd het glazuur chemisch in een glazen coating die het werkstuk versterkt, maar ook waterdicht kan maken.
Professioneel leren pottenbakken
Om door te gaan in het keramistenvak, kun je een opleiding volgen in Gouda bij SBB. Je kunt hier je vaardigheden van het draaien verfijnen en ook grotere werkstukken maken.
Hier zijn een paar ideeën om je pottenbakkers hobby uit te breiden …
Het maken van kleiwerkstukken kan betekenen dat je verschillende technieken wilt leren of een heel servies wilt leren draaien en ook wilt leert hoe je oren maakt aan mokken en koppen.
Terwijl je potten bakt thuis, kun je prachtige geschenken maken voor vrienden en familie. Snoeppotten, potten met theelichten zijn makkelijk te maken en zijn altijd populaire cadeautjes.
Prik wat gaten in de bodem van een aarden pot voor het maken van een plantenbak. Daag jezelf uit om een schotel te maken ter grootte van een plantenbak.